شخص حقوقی کیست؟ ویژه مدیران مالی
شخص حقوقی به نهادهای قانونی و مستقل از جمله شرکتها و مؤسسات غیرتجاری اطلاق میشود که برای انجام فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی تشکیل شدهاند. اطلاعات حقوقی مرتبط با این اشخاص، مانند شناسه ملی و تاریخ ثبت، ابزارهای کلیدی برای شناسایی و ارزیابی اعتبار آنها هستند. این اطلاعات نهتنها برای مراجع قانونی اهمیت دارد، بلکه به تسهیل فعالیتهای تجاری و ایجاد اعتماد در بازار نیز کمک میکند.
تعریف شخص حقوقی
شخص حقوقی یک موجودیت قانونی است که از افراد حقیقی جدا بوده و به طور مستقل شخصیت حقوقی دارد. این موجودیت میتواند مانند یک فرد حقیقی، حقوق و تعهدات قانونی داشته باشد و در قالب قراردادها، معاملات و فعالیتهای قانونی مشارکت کند. شخص حقوقی میتواند مالک دارایی باشد، به دادگاه شکایت کند یا در صورت لزوم بهعنوان طرف دعوا قرار بگیرد.
نمونههایی از اشخاص حقوقی شامل شرکتها، مؤسسات دولتی، سازمانهای غیرانتفاعی، دانشگاهها و نهادهای عمومی است. این شخصیتها توسط قوانین خاصی تأسیس میشوند و برای فعالیتهای تجاری، خدماتی، علمی یا عمومی مورد استفاده قرار میگیرند.
تعریف شخصیت حقوقی در حسابداری
در حسابداری، شخصیت حقوقی به نهادی اطلاق میشود که به طور مستقل از مالکان یا اعضای خود، واجد شخصیت قانونی و مالی جداگانه است. این مفهوم به این معناست که یک شخصیت حقوقی میتواند بهعنوان یک واحد اقتصادی مستقل، مالک داراییها باشد، بدهیهای خود را به عهده بگیرد و تعهدات مالی و حقوقی خود را داشته باشد.
برای حسابداران، این موضوع اهمیت دارد زیرا حسابداری شخص حقوقی باید به طور جداگانه از حسابداری شخص حقیقی انجام شود. این تفکیک، امکان شفافیت بیشتر در گزارشهای مالی، تعیین دقیق تعهدات مالیاتی و رعایت قوانین و مقررات مربوط به ثبت داراییها، بدهیها و درآمدها را فراهم میکند.
به همین دلیل، شناخت دقیق اصول و روشهای حسابداری مرتبط با شخصیت حقوقی، برای تحلیل و گزارشدهی مالی صحیح الزامی است.
ویژگیهای شخص حقوقی در قانون مدنی
“شخص حقوقی” نیز مانند شخص حقیقی دارای ویژگیهایی است که آن را از دیگر اشخاص حقوقی متمایز میکند. این ویژگی ها عبارتند از:
۱. آغاز و پایان شخص حقوقی
برای شکل گیری یک “شخص حقوقی” چند شرط مهم وجود دارد:
• قصد و ارادهی تشکیل “شخص حقوقی”
• هدف مشخص و ثبت در مرجع ذیصلاح
۲. نام
“اشخاص حقوقی” نیز مانند “اشخاص حقیقی” باید دارای نام باشند. البته در قانون تجارت، موضوع انتخاب نام به صراحت عنوان نشده است اما در بند اول از مواد ۷ الی ۹ لایحه اصلی، نام شرکت از اولین اطلاعاتی است که در مدارک مربوط به شرکت باید قید شود.
همچنین در مواد دیگری نیز گفته شده که شرکت ها باید تحت نام مخصوص و منحصر به فرد تشکیل و تاسیس گردند.
۳. اقامتگاه
مطابق قوانین، اقامتگاه “شخص حقوقی”، مرکز عملیات آن است. منظور از مرکز عملیات محل استقرار ادارهی “شخص حقوقی” و ارکان مهم آن مانند هیئت مدیره و مدیرعامل و همچنین محل اخذ تصمیمات “شخص حقوقی” است.
۴. تابعیت
تابعیت هر “شخص حقوقی”، تابعیت همان کشوری است که اقامتگاه آن در آنجا واقع است. بنابراین هر شرکتی که در ایران تشکیل شود و مرکز ادارهی اصلی آن در ایران واقع باشد، دارای تابعیت ایرانی است.